Balın Yapısı ve Özellikleri
Bal bitkilerdeki şekerli salgıların bal arısı tarafından toplanıp değiştirilerek, petek gözlerine doldurulan bir maddedir. İçeriğinde su, vitamin, mineral ve şeker bulunur.
Balın İçeriği
Balın kimyasal ve fiziksel yapısı öncelikle toplanmış olduğu çiçeklere bağlıdır. Aynı zamanda kovanların bulunduğu çevrenin toprağı, iklimi, yüksekliği ve arıcının üretim metotları da bu konuda önemlidir.
Balın içerisinde;
Polen tanecikleri
Proteinler, aminoasitler ve vb.
Renk pigmentleri
Aroma ve tad maddeleri
Enzimler
Vitaminler bulunur.
Nektarın Bala Dönüştürülmesi
Balın meydana gelmesi için arı tatafından toplanan nektarın işlenerek olgunlaştırılması gerekmektedir. Toplanma ve işlenme sonucu; nektarın içindeki su azalır ve nektardaki yoğun şeker başka şeker türlerine dönüştürülür.
Balın İçindeki Şekerler
Bal içerisinde levüloz, dekstroz ve kısmen sükroz şekerleri bulunur. Bunlar toplamda %80 e yakındır.
Levüloz:Bal içinde en çok bulunan şekerdir. Suda kolayca erir. Meyve şekeri ya da fruktoz adı da verilir.
Dektroz:Üzüm şekeri yada glikoz adı da verilir. Levulozdan daha az bulunur. Sıcaklık normal şartlarda iken bal içinde sıvı halde bulunur. Ancak ısı düştüğünde kristalleşmeye başlar ve şekerlenme dediğimiz olay gerçekleşir.
Balın Özgül Ağırlığı
Yapılan ölçümler sonucunda balın özgül ağırlığı 1.4129 olarak kabul edilmiştir. Az su içeren bal daha yoğun ve özgül ağırlığı da daha yüksektir.
Balın içerdiği mineraller
İnsanoğlu gelişimini ve sağlığını düzende tutabilmek içi çeşitli oranlarda mineral maddelere ihtiyaç duyar.
Demirsayesinde kandaki hemoglobin, teneffüs ettiğimiz hava içindeki oksijeni hücrelere taşır. Demirfosforla birlikte hücrelerin hayati fonksiyonlarını da düzenler.Magnezyum; kanda, kemiklerde ve kaslarda bulunması sebebiyle , beslenme ve gelişme için önemlidir. Klorofil, bitkilere yeşil rengi veren birmagnezyumbileşimidir.
Sodyumkanda, ve vücudun bazı organlarında ve salgılarında bulunur.Kalsiyum, kemiklerde, dişlerde ve kanda bulunur.Sülfürvemanganez, beslenme açısından önemlidirler. Manganez eksikliği beslenme bozukluklarına neden olur.Klorin, kaslarda, salgılarda ve daha fazla alyuvarlarda bulunur.
Balın İçerisindeki Proteinler
Proteinler, bitki ve hayvanların temel yapı taşıdır. Bitkisel proteinler doğal olarak az miktarda nektar ve polen içerisinde bulunur. Suda erimiş halde olanları nektarla birlikte bal taşınmış olurlar. Proteinler aminoasitlerin birleşmesiyle oluşurlar. İçeriğinde karbon, hidrojen, oksijen, azot ve bazen kükürt bulunur. Proteinler bal içerisinde kolloidal kırıntılar ve ya aminoasitler halinde bulunur.
Amino asitler suda çözünürler ve kana geçerek hücrelere taşınırlar ve vücut için harcanırlar.
Baldaki Vitaminler
B1 vitamini (thiamine), B2 vitamini (riboflavine), B6 vitamini (pyridoxine), C vitamini (askorbik asit), K vitamini (pantotenik asit), Amide Nicotinic (PP), Acide Panthotenic (W)
Günde 50 gram bal iyen bir kimse B1 vitamini hariç diğer vitaminleri normal miktarda alıyor demektir.
Baldaki Enzimler
Enzimler canlı dokularda bulunan ve kimyasal olayları kolaylaştıran maddelerdir. Balın içerisindeki enzimlerin en önemlisiinvartazdır. Bu enzim nektarda bulunan sükroz şekerini diğer şeker çeşitlerine dönüştürerek balın olgunlaşmasını sağlar.
Baldaki çiçek tozları (polen)
Balın içindeki polen miktarı, balın toplandığı nektar kaynağına, balın depolandığı petek gözlerinin durumuna ve balın ticari amaçla hazırlanış, süzülüş ve ambalaj şekline bağlıdır. Bazı çiçeklerin nektarları az polen ihtiva eder. Petekler polenli ise süzme sırasında daha fazla polen bala karışacaktır.
Balın kaynağını yani hangi bitkiden toplandığını anlamak için mikroskop altında hangi bitkiye ait polenleri ihtiva ettiğine bakmak yeterlidir.