Apiterapi
Bal arısının yaptığı; bal, arı sütü, polen, arı ekmeği, arı zehiri ve propolisin değişik oran ve bileşimlerle hazırlanarak insan hastalıklarının tedavisinde ilaç olarak kullanılmasına tıp dilinde “Apiterapi” adı verilmektedir. Çin ve bazı Doğu Avrupa ülkelerinde hastalıkların sadece arı ürünleri kullanılarak tedavi edildiği apiterapi merkezleri bulunmaktadır. Türkiye’de henüz apiterapi merkezi bulunmamaktadır.
Balın Tıpta Kullanımı
Bal; bitkilerin çiçeklerinde bulunan nektarların yada bitkiler üzerinde yaşayan bazı böceklerin salgıladığı tatlı maddelerin arı tarafından toplanıp, vücudunda değişikliğe uğratıldıktan sonra petek gözlerine doldurulması ve bu gözlerde olgunlaşması sonucu oluşan tatlı bir besindir. Balın bileşimi, rengi ve lezzeti arıların topladıkları nektara göre değişir. Bal basitçe su, meyve şekeri (glukoz ve fruktoz) bileşiminden oluşur. Bunların yanında sakkaroz gibi şekerler, enzimler, sodyum, bakır, çinko, magnezyum gibi bir çok element, C ve B vitaminleri, protein ve amino asitler de bulunur. Protein ve aminoasit bakımından zengin bir besin olan balda yağ ise hiç bulunmaz.
Hızlı kana karışır ve enerji verir.
Bal, kan şekeri düzeyini yükseltmek için en uygun besin maddesidir. İçerdiği glukoz ve fruktoz basit şekerler olup, sindirim sırasında parçalanmadan kana karışmakta, dolayısıyla kan şekerini çabuk yükseltmektedir. Bu da balın çok iyi bir enerji kaynağı olarak kullanılabileceğini göstermektedir.
Kandaki hemoglobin seviyesini artırarak kansızlığı giderir.
Koyu renk ballar, açık renk ballara göre daha fazla mineral madde içermektedir. Dolayısıyla kansızlık (anemi) sorunu olan kişilerin bu tip balları (çam, kestane, püren v.b.) tüketmesi önerilmektedir. Yapılan araştırmalar, düzenli olarak bu balların tüketilmesinin kandaki hemoglobin düzeyini yükselttiğini ortaya koymaktadır.
Mikropları öldürerek enfeksiyonları tedavi eder.
Balın yapısındaki enzimler nedeniyle mikropları öldürücü (antiseptik) özellik taşıdığı saptanmış ve yapılan araştırmalar sonucunda ağız, boğaz ve bronş enfeksiyonları ile mide ülseri tedavisinde iyileştirici etkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra balın, yorgunluk giderici özellik taşıdığı, sinirleri teskin edici nitelikte olduğu da belirtilmektedir. Bütün bunlara ek olarak, bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve nekahet dönemindeki hastaların çabuk toparlanmasına yardımcı olduğu da belirlenmiştir.